elementary OS Luna یاالمنتری او اس یکی از توزیع های خوب لینوکسی بر پایه اوبونتو است که سعی کرده پروژه های مختلفی بسازد و آن ها را در قالب یک توزیع عرضه کند. آخرین نسخه پایدار این توزیع مربوط به دو سال پیش است؛ یعنی، نسخه ژوپیتر که در ۳۱ مارچ 2011 عرضه شد. پس از یک وقفه یک سال و نیمه بعد از ژوپیتر نسخه لونا بتا1 عرضه شد. پس از پنج ماه نسخه بتا 2 نیز برای دریافت در سایت رسمی قرار داده شد.
المنتری پروژ ها و ابزار های زیادی را بوجود آورده و توسعه می دهد؛ مانند:
پلانک که یک داک بر پایه داکی است
مرورگر وب میدوری
ویرایشگر متن اسکارچ
این ابزار ها را می توان در توزیع های دیگر هم نصب کرد. مدیر پنجره این توزیع گالا نام دارد که از موتر(Mutter) گرفته شده است.
میزکار این شل از گنوم است که پانثئون نام دارد. پانئون سعی می کند ابزار های مختلف المنتری را با هم ادغام کند و تجربه بهتری را به کاربر ارائه دهد. حال بیایید به بررسی این توزیع بپردازیم.
دریافت و نصب
با گشت و گذار در سایت رسمی المنتری صفحه ویژه یا لینک مستقیمی برای دریافت ایزوی آخرین ویرایش پیدا نکردم. تنها صفحه ای که در آن لینک دانلود قرار داشت، صفحه معرفی نسخه جدید بود که در پایین صفحه لینک های دانلود قرار داده شده بود. به نظر می رسد باید در این مورد تجدید نظر شود و طراحی بهتری به کار گرفته شود.
سایت رسمی elementary OS
نصاب این توزیع همان نصاب ساده و معروف اوبونتو است که کار را برای کاربران تازه وارد بسیار ساده کرده. در این نصاب به علت استفاده از شل پانثئون، کاربر عملا به همه جای سیستم دسترسی دارد و گزینه های install now و try now تفاوت خاصی ندارند. نکته دیگری که در هنگام نصب توجهم را جلب کرد پنهان شدن پلانک ،داک المنتری، بود به طوری که وقتی زیر صفحه موس را تکان می دادم تول تیپ های آیکن ها که حاوی اسم نرم افزار بود مشاهده می شد. این موضوع را هنگام نصب مانجارو نیز مشاهده کردم (در مانجارو نیز از پلانک استفاده شده). تصاویری از نصاب را در گالری زیر مشاهده می کنید.
بوت
پس از نصب و اجرای مجدد سیستم با اسپلش اسکرین ساده و زیبایی مواجه می شویم که حاوی لوگوی المنتری است. خبری از لودینگ یا چیز متحرکی نیست و پس از ظاهر شدن لوگو اتفاق خاصی نمی افتد. با توجه به دایره شکل بودن لوگو می توانستند از انیمیشن های زیباتری استفاده کنند؛ مثلا ، دوران لوگو تا بارگذاری کامل سیستم عامل.
سپس LightDM با کمی تغییر ظاهر، دیده می شود. شما می توانید به اکانت خود یا به اکانت میهمان لاگین کنید. در کنار لیست کاربران یک ساعت و تقویم نیز وجود دارد که فونت های مناسبی را برای آن ها انتخاب کرده اند. البته این تغییرات خالی از اشکال هم نبوده اند مثلا برای اکانت میهمان هم فیلد رمز عبور وجود دارد. همچنین پس از لاگین هنگام تغییر دادن یوزر به طور مستقیم از طریق indicator فوکوس بر روی یوزر مورد نظر نرفت.
نمایی از login screen :
وجود فیلد رمز عبود در حساب کاربری میهمان :
پس از لاگین
حال نوبت آن رسیده که به اکانتمان لاگین کنیم. بعد از لاگین کردن با یک صفحه تمیز روبرو هستیم که از یک پنل و یک داک تشکیل شده است. پنل ترکیبی از پنل گنوم شل و پنل یونیتی است. پنل Wingpanel نام دارد که از پروژه های المنتری است. indicator ها تقریبا همان هایی هستند که در یونیتی استفاده شده است. ساعت و تاریخ نیز در وسط پنل جای دارند. در سمت چپ پنل نیز فقط گزینه ی applications وجود دارد. قسمت applications دو حالت دارد. یکی حالت ساده که در آن نرم افزار ها را به ترتیب حروف الفبا و در چند صفحه چیده اند و حالت دوم حالت طبقه بندی شده که در آن نرم افزار ها با توجه به کاربردشان در دسته های مختلف قرار داده شده اند.
پایین صفحه نمایش داک پلانک قرار گرفته است. این داک همانطور که گفته شد از داکی گرفته شده است و سادگی و سبکی را نیز از آن به ارث برده. البته باید دید سادگی می تواند جایگزین کمبود امکانات گردد. تنها گزینه هایی که برای پلانک پیدا کردیم ، تعویض پوسته و تغییر دادن سایز آیکن ها و انتخاب رفتار داک در وضعیت ها مختلف پنجره بود.
نرم افزار ها :
به طور کلی در همه نرم افزار های ساخته شده در پروژه المنتری سادگی مشاهده می شود و سعی شده قابلیت هایی که بعضی نرم افزار ها دارند اما با طراحی نا مناسب در سایه قرار گرفته اند جلوه بیشتری پیدا کنند.
Maya :
نرم افزار تقویم پیشفرض المنتری مایا است. طراحی این نرم افزار بسیار ساده است و از گزینه های زیادی تشکیل نشده. البته این نرم افزار از حساب های آنلاین مثل گوگل کلندر پشتیبانی نمی کند یا حداقل ما چیزی پیدا نکردیم.
Pantheon Files :
فایل منیجر پیشفرض المنتری که رابط کاربری زیبایی دارد. به نظر من می تواند مثل نمو جایگزین مناسبی برای ناتیلوس ۳٫۶ باشد. این فایل منیجر همانند دلفین به طور پیشفرض با تک کلیک کار می کند و پشتیبانی خوبی از این حالت می کند.
Midori :
مرورگر اینترنت میدوری یکی از نرم افزار هایی بود که عملکرد خوبی را به نمایش گذاشت. میدوری مانند کرومیوم ازوب کیت استفاده می کند و خروجی مشابه ای را به نمایش می گذارد. افزونه هایی هم برای میدوری همانند دانلود منیجر تهیه شده. میدوری از speed dial استفاده می کند اما هنوز به حد قابل قبولی نرسیده است. “این متن در میدوری نوشته شده است”.
Geary :
یک میل کلاینت ساده و زیباست که در المنتری از آن استفاده شده. این نرم افزار به طور خودکار ایمیل های جدید را چک می کند و دکمه خاصی برای این کار در آن تعبیه نشده است.
Noise :
برنامه پخش موزیک المنتری رابط کاربری بسیار جالبی دارد. رابط کاربری شبیه یک فایل منیجر است.
Scratch :
یک تکست ادیتور همانند Gedit البته با امکانات بیشتر.
Terminal :
ترمینال اوبونتو را با تب تصور کنید. همراه با یک دکمه new tab. من که واقعا از این قابلیت خوشم آمد و امیدوارم بتونیم ین ترمینال را روی اوبونتو تجربه کنیم.
المنتری پروژ ها و ابزار های زیادی را بوجود آورده و توسعه می دهد؛ مانند:
پلانک که یک داک بر پایه داکی است
مرورگر وب میدوری
ویرایشگر متن اسکارچ
این ابزار ها را می توان در توزیع های دیگر هم نصب کرد. مدیر پنجره این توزیع گالا نام دارد که از موتر(Mutter) گرفته شده است.
میزکار این شل از گنوم است که پانثئون نام دارد. پانئون سعی می کند ابزار های مختلف المنتری را با هم ادغام کند و تجربه بهتری را به کاربر ارائه دهد. حال بیایید به بررسی این توزیع بپردازیم.
دریافت و نصب
با گشت و گذار در سایت رسمی المنتری صفحه ویژه یا لینک مستقیمی برای دریافت ایزوی آخرین ویرایش پیدا نکردم. تنها صفحه ای که در آن لینک دانلود قرار داشت، صفحه معرفی نسخه جدید بود که در پایین صفحه لینک های دانلود قرار داده شده بود. به نظر می رسد باید در این مورد تجدید نظر شود و طراحی بهتری به کار گرفته شود.
سایت رسمی elementary OS
نصاب این توزیع همان نصاب ساده و معروف اوبونتو است که کار را برای کاربران تازه وارد بسیار ساده کرده. در این نصاب به علت استفاده از شل پانثئون، کاربر عملا به همه جای سیستم دسترسی دارد و گزینه های install now و try now تفاوت خاصی ندارند. نکته دیگری که در هنگام نصب توجهم را جلب کرد پنهان شدن پلانک ،داک المنتری، بود به طوری که وقتی زیر صفحه موس را تکان می دادم تول تیپ های آیکن ها که حاوی اسم نرم افزار بود مشاهده می شد. این موضوع را هنگام نصب مانجارو نیز مشاهده کردم (در مانجارو نیز از پلانک استفاده شده). تصاویری از نصاب را در گالری زیر مشاهده می کنید.
بوت
پس از نصب و اجرای مجدد سیستم با اسپلش اسکرین ساده و زیبایی مواجه می شویم که حاوی لوگوی المنتری است. خبری از لودینگ یا چیز متحرکی نیست و پس از ظاهر شدن لوگو اتفاق خاصی نمی افتد. با توجه به دایره شکل بودن لوگو می توانستند از انیمیشن های زیباتری استفاده کنند؛ مثلا ، دوران لوگو تا بارگذاری کامل سیستم عامل.
سپس LightDM با کمی تغییر ظاهر، دیده می شود. شما می توانید به اکانت خود یا به اکانت میهمان لاگین کنید. در کنار لیست کاربران یک ساعت و تقویم نیز وجود دارد که فونت های مناسبی را برای آن ها انتخاب کرده اند. البته این تغییرات خالی از اشکال هم نبوده اند مثلا برای اکانت میهمان هم فیلد رمز عبور وجود دارد. همچنین پس از لاگین هنگام تغییر دادن یوزر به طور مستقیم از طریق indicator فوکوس بر روی یوزر مورد نظر نرفت.
نمایی از login screen :
وجود فیلد رمز عبود در حساب کاربری میهمان :
پس از لاگین
حال نوبت آن رسیده که به اکانتمان لاگین کنیم. بعد از لاگین کردن با یک صفحه تمیز روبرو هستیم که از یک پنل و یک داک تشکیل شده است. پنل ترکیبی از پنل گنوم شل و پنل یونیتی است. پنل Wingpanel نام دارد که از پروژه های المنتری است. indicator ها تقریبا همان هایی هستند که در یونیتی استفاده شده است. ساعت و تاریخ نیز در وسط پنل جای دارند. در سمت چپ پنل نیز فقط گزینه ی applications وجود دارد. قسمت applications دو حالت دارد. یکی حالت ساده که در آن نرم افزار ها را به ترتیب حروف الفبا و در چند صفحه چیده اند و حالت دوم حالت طبقه بندی شده که در آن نرم افزار ها با توجه به کاربردشان در دسته های مختلف قرار داده شده اند.
پایین صفحه نمایش داک پلانک قرار گرفته است. این داک همانطور که گفته شد از داکی گرفته شده است و سادگی و سبکی را نیز از آن به ارث برده. البته باید دید سادگی می تواند جایگزین کمبود امکانات گردد. تنها گزینه هایی که برای پلانک پیدا کردیم ، تعویض پوسته و تغییر دادن سایز آیکن ها و انتخاب رفتار داک در وضعیت ها مختلف پنجره بود.
نرم افزار ها :
به طور کلی در همه نرم افزار های ساخته شده در پروژه المنتری سادگی مشاهده می شود و سعی شده قابلیت هایی که بعضی نرم افزار ها دارند اما با طراحی نا مناسب در سایه قرار گرفته اند جلوه بیشتری پیدا کنند.
Maya :
نرم افزار تقویم پیشفرض المنتری مایا است. طراحی این نرم افزار بسیار ساده است و از گزینه های زیادی تشکیل نشده. البته این نرم افزار از حساب های آنلاین مثل گوگل کلندر پشتیبانی نمی کند یا حداقل ما چیزی پیدا نکردیم.
Pantheon Files :
فایل منیجر پیشفرض المنتری که رابط کاربری زیبایی دارد. به نظر من می تواند مثل نمو جایگزین مناسبی برای ناتیلوس ۳٫۶ باشد. این فایل منیجر همانند دلفین به طور پیشفرض با تک کلیک کار می کند و پشتیبانی خوبی از این حالت می کند.
Midori :
مرورگر اینترنت میدوری یکی از نرم افزار هایی بود که عملکرد خوبی را به نمایش گذاشت. میدوری مانند کرومیوم ازوب کیت استفاده می کند و خروجی مشابه ای را به نمایش می گذارد. افزونه هایی هم برای میدوری همانند دانلود منیجر تهیه شده. میدوری از speed dial استفاده می کند اما هنوز به حد قابل قبولی نرسیده است. “این متن در میدوری نوشته شده است”.
Geary :
یک میل کلاینت ساده و زیباست که در المنتری از آن استفاده شده. این نرم افزار به طور خودکار ایمیل های جدید را چک می کند و دکمه خاصی برای این کار در آن تعبیه نشده است.
Noise :
برنامه پخش موزیک المنتری رابط کاربری بسیار جالبی دارد. رابط کاربری شبیه یک فایل منیجر است.
Scratch :
یک تکست ادیتور همانند Gedit البته با امکانات بیشتر.
Terminal :
ترمینال اوبونتو را با تب تصور کنید. همراه با یک دکمه new tab. من که واقعا از این قابلیت خوشم آمد و امیدوارم بتونیم ین ترمینال را روی اوبونتو تجربه کنیم.