دستور dpkg در لینوکس به همراه 15 مثال عملی

[b1t4]

Debian (گنو/لینوکس)، مادر تعدادی از سیستم عامل توزیع های لینوکس مانند Knoppix ،Kali ،Ubuntu ،Mint و غیره می باشد که دارای مدیریت بسته های مختلف مانند dpkg ،apt ،aptitude ،synaptic ،tasksel ،deselect ،dpkg-deb و dpkg-split است. ما این موارد را به صورت مختصر توضیح می دهیم و بعد دستور dpkg را در توزیع های لینوکسی اوبونتو/دبیان/مینت مفصل شرح خواهیم داد.

دستور APT

Apt مخفف Advanced Package Tool است. که با پکیج های deb سر و کار ندارد و به صورت مستقیم کار می کند، در حقیقت با پکیج های آرشیو شده ی deb موجود در urlهایی که درفایل /etc/apt/sources.list مشخص شده اند، کار می کند.


همچنین توصیه میشود مطالعه کنید :

دستور apt در اوبونتو/دبیان/مینت به همراه 15 مثال عملی

دستور apt-get و apt-cache در اوبونتو/دبیان/مینت به همراه 25 مثال عملی



دستور Aptitude

Aptitude یک مدیر بسته مبتنی بر متن برای دبیان است، که به یوزر این امکان را می دهد تا بسته ها را به آسانی مدیریت کند.



Synaptic

بسته مدیریتی گرافیکی که install ،upgrade و uninstall بسته ها را آسان می کند حتی برای تازه کاران.



Tasksel

Tasksel به کاربران اجازه می دهد تا تمام بسته های مرتبط به یک task خاص را نصب کنند، مانند محیط دسکتاپ.



Deselect

ابزار مدیریت پکیج menu-driven که قبلا در اولین دفعه ی نصب استفاده می شد و اکنون با aptitudeجایگزین شده است.



Dpkg-deb

با آرشیو دبیان در تعامل است.



Dpkg-split

برای جداسازی و ادغام فایلهای بزرگ به بخش های کوچکتر مورد استفاده قرار می گیرد تا در مدیاهایی با سایز کوچکتر راحت تر ذخیره شوند مانند فلاپی دیسک.




دستورات dpkg در لینوکس

dpkg اصلی ترین برنامه مدیریت بسته در دبیان و سیستم های بر پایه debian است. که برای نصب، ساخت، حذف، و مدیریت بسته ها استفاده می شود. Aptitude نسخه front-end ،dpkg است. بعضی از دستورات مهم dpkgبه همراه کاربردشان در پایین لیست شده است :



1. نحوه نصب یک بسته .deb

برای نصب یک پکیج .deb دستور را با آپشن –i به کار ببرید. برای مثال، برای نصب یک بسته به نام flashpluginnonfree_2.8.2+squeeze1_i386.deb از دستور زیر استفاده کنید.

[root@linuxzone~]# dpkg -i flashpluginnonfree_2.8.2+squeeze1_i386.deb

Selecting previously unselected package flashplugin-nonfree.
(Reading database ... 465729 files and directories currently installed.)
Unpacking flashplugin-nonfree (from flashplugin-nonfree_3.2_i386.deb) ...
Setting up flashplugin-nonfree (1:3.2) ...
--2013-10-01 16:23:40-- http://fpdownload.macromedia.com/get/flashplayer/pdc/11.2.202.310/install_flash_player_11_linux.i386.tar.gz
Resolving fpdownload.macromedia.com (fpdownload.macromedia.com)... 23.64.66.70
Connecting to fpdownload.macromedia.com (fpdownload.macromedia.com)|23.64.66.70|:80... connected.
HTTP request sent, awaiting response... 200 OK
Length: 6923724 (6.6M) [application/x-gzip]
Saving to: ‘/tmp/flashplugin-nonfree.FPxQ4l02fL/install_flash_player_11_linux.i386.tar.gz’ 

2. لیست کردن تمام بسته های نصب شده

برای این کار از آپشن –l به همراه دستور استفاده کنید.

[root@linuxzone~]# dpkg -l

Desired=Unknown/Install/Remove/Purge/Hold
| Status=Not/Inst/Conf-files/Unpacked/halF-conf/Half-inst/trig-aWait/Trig-pend
|/ Err?=(none)/Reinst-required (Status,Err: uppercase=bad)
||/ Name Version Architecture Description
+++-======================================-========================-================================================== =============================
ii accerciser 3.8.0-0ubuntu1 all interactive Python accessibility explorer for the GNOME desktop
ii account-plugin-aim 3.6.4-0ubuntu4.1 i386 Messaging account plugin for AIM
ii account-plugin-facebook 0.10bzr13.03.26-0ubuntu1 i386 GNOME Control Center account plugin for single signon - facebook
ii account-plugin-flickr 0.10bzr13.03.26-0ubuntu1 i386 GNOME Control Center account plugin for single signon - flickr
ii account-plugin-generic-oauth 0.10bzr13.03.26-0ubuntu1 i386 GNOME Control Center account plugin for single signon - generic OAuth
ii account-plugin-google 0.10bzr13.03.26-0ubuntu1 i386 GNOME Control Center account plugin for single signon
rc account-plugin-identica 0.10bzr13.03.26-0ubuntu1 i386 GNOME Control Center account plugin for single signon - identica
ii account-plugin-jabber 3.6.4-0ubuntu4.1 i386 Messaging account plugin for Jabber/XMPP
.... 

برای دیدن این که یک بسته خاص نصب هست یا نه از آپشن –l به همراه نام بسته استفاده کنید. برای مثال، اگر بخواهیم چک کنیم آیا بسته apache2 نصب هست یا نه از دستور زیر استفاده میکنیم.

[root@linuxzone~]# dpkg -l apache2

Desired=Unknown/Install/Remove/Purge/Hold
| Status=Not/Inst/Conf-files/Unpacked/halF-conf/Half-inst/trig-aWait/Trig-pend
|/ Err?=(none)/Reinst-required (Status,Err: uppercase=bad)
||/ Name Version Architecture Description
+++-======================================-========================-==============================================
ii apache2 2.2.22-6ubuntu5.1 i386 Apache HTTP Server metapackage 

3. نحوه حذف یک پکیج

برای حذف یک بسته .deb، تنها باید نام آن را مشخص کنیم. مثلا flashpluginnonfree و نیازی به نام اصلی و کامل آن (flashplugin-nonfree_3.2_i386.deb) نیست. برای این منظور از آپشن –r استفاده میکنیم.

[root@linuxzone~]# dpkg -r flashpluginnonfree

(Reading database ... 142891 files and directories currently installed.)
Removing flashpluginnonfree ...
Processing triggers for man-db ...
Processing triggers for menu ...
Processing triggers for desktop-file-utils ...
Processing triggers for gnome-menus ... 

برای حذف یک بسته به همراه تمام فایل ها تنظیماتش، شما می توانید از آپشن ‘p‘ به جای ‘r' استفاده کنید که در این صورت بسته را به همراه فایل کانفیگ های آن حذف می کند. آپشن ‘r’ فقط بسته را حذف می کند و فایل های کانفیگ را حذف نمی کند.

[root@linuxzone~]# dpkg -p flashpluginnonfree 

4. دیدن محتویات یک بسته .deb

برای این کار از آپشن –c استفاده کنید. این دستور محتویات بسته .deb را به صورت یک لیست طولانی نمایش می دهد.

[root@linuxzone~]# dpkg -c flashplugin-nonfree_3.2_i386.deb

drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/bin/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/lib/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/lib/mozilla/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/lib/mozilla/plugins/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/lib/flashplugin-nonfree/
-rw-r--r-- root/root 3920 2009-09-09 22:51 ./usr/lib/flashplugin-nonfree/pubkey.asc
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/man/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/man/man8/
-rw-r--r-- root/root 716 2012-12-14 22:54 ./usr/share/man/man8/update-flashplugin-nonfree.8.gz
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/applications/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/icons/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/icons/hicolor/
drwxr-xr-x root/root 0 2012-12-14 22:54 ./usr/share/icons/hicolor/24x24/
.... 

5. نحوه چک کردن نصب بودن یک بسته

برای این کار از آپشن –s به همراه نام بسته استفاده کنید، که نشان می دهد آیا یک بسته نصب شده است یا نه.

[root@linuxzone~]# dpkg -s flashplugin-nonfree

Package: flashplugin-nonfree
Status: install ok installed
Priority: optional
Section: contrib/web
Installed-Size: 177
Maintainer: Bart Martens <bartm@debian.org>
Architecture: i386
Version: 1:3.2
Replaces: flashplugin (<< 6)
Depends: debconf | debconf-2.0, wget, gnupg, libatk1.0-0, libcairo2, libfontconfig1, libfreetype6, libgcc1, libglib2.0-0, libgtk2.0-0 (>= 2.14), libnspr4, libnss3, libpango1.0-0, libstdc++6, libx11-6, libxext6, libxt6, libcurl3-gnutls, binutils
Suggests: iceweasel, konqueror-nsplugins, ttf-mscorefonts-installer, ttf-dejavu, ttf-xfree86-nonfree, flashplugin-nonfree-extrasound, hal
Conflicts: flashplayer-mozilla, flashplugin (<< 6), libflash-mozplugin, xfs (<< 1:1.0.1-5)
Description: Adobe Flash Player - browser plugin
... 

6. نحوه چک کردن مسیر بسته های نصب شده

برای لیست کردن محل فایلهایی که توسط یک بسته بر روی سیستم نصب شده اند، از دستور زیر استفاده کنید.

[root@linuxzone~]# dpkg -L flashplugin-nonfree

/.
/usr
/usr/bin
/usr/lib
/usr/lib/mozilla
/usr/lib/mozilla/plugins
/usr/lib/flashplugin-nonfree
/usr/lib/flashplugin-nonfree/pubkey.asc
/usr/share
/usr/share/man
/usr/share/man/man8
/usr/share/man/man8/update-flashplugin-nonfree.8.gz
/usr/share/applications
/usr/share/icons
/usr/share/icons/hicolor
... 

7. نحوه نصب تمام بسته ها از یک دایرکتوری

به صورت زیرشاخه ای، تمام فایل هایی که با الگوی *.deb مطابقت دارند و در پوشه ذکر شده یا زیر پوشه های آن موجود هستند نصب می شوند. برای این کار از آپشن های –R و –install استفاده کنید. برای مثال، من تمام بسته های .deb را از پوشه “debpackages“ نصب خواهم کرد.

[root@linuxzone~]# dpkg -R --install debpackages/

(Reading database ... 465836 files and directories currently installed.)
Preparing to replace flashplugin-nonfree 1:3.2 (using .../flashplugin-nonfree_3.2_i386.deb) ...
Unpacking replacement flashplugin-nonfree ...
Setting up flashplugin-nonfree (1:3.2) ...
Processing triggers for man-db ...
Processing triggers for bamfdaemon ...
Rebuilding /usr/share/applications/bamf-2.index...
Processing triggers for gnome-menus ... 

8. نحوه Unpack کردن (باز کردن) بدون نصب و کانفیگ

با استفاده از –unpack بسته unpack می شود ولی نصب یا کانفیگ نمی شود.

[root@linuxzone~]# dpkg --unpack flashplugin-nonfree_3.2_i386.deb

(Reading database ... 465836 files and directories currently installed.)
Preparing to replace flashplugin-nonfree 1:3.2 (using flashplugin-nonfree_3.2_i386.deb) ...
Unpacking replacement flashplugin-nonfree ...
Processing triggers for man-db ...
Processing triggers for bamfdaemon ...
Rebuilding /usr/share/applications/bamf-2.index...
Processing triggers for gnome-menus ... 

9. نحوه کانفیگ دوباره بسته unpack شده

با استفاده از آپشن –config یک بسته unpack شده کانفیگ خواهد شد.

[root@linuxzone~]# dpkg --configure flashplugin-nonfree

Setting up flashplugin-nonfree (1:3.2) ... 

10. نحوه جایگزین کردن اطلاعات بسته موجود

با آپشن “–-update-avail” اطلاعات قدیمی با اطلاعات موجود در فایل بسته جایگزین می شوند.

[root@linuxzone~]# dpkg –-update-avail package_name 

11. نحوه پاک کردن اطلاعات موجود بسته

با “–clear-avaial”تمام اطلاعات کنونی درباره بسته های موجود پاک خواهند شد.

[root@linuxzone~]# dpkg –-clear-avail 

12. فراموش کردن بسته های uninstall شده و غیرفعال

دستور dpkg با آپشن “–forget-old-unavail” به صورت اتوماتیک تمام بسته های uninstall شده و ناموجود یا غیرفعال را فراموش خواهد کرد

[root@linuxzone~]# dpkg --forget-old-unavail 

13. نحوه نمایش لایسنس dpkg

برای نمایش لایسنس شما میتوانید از دستور زیر استفاده کنید :

[root@linuxzone~]# dpkg --licence 

14. نحوه نمایش ورژن dpkg

با آپشن “–version” ورژن dpkg نمایش داده خواهد شد.

[root@linuxzone~]# dpkg –version

Debian `dpkg' package management program version 1.16.10 (i386).
This is free software; see the GNU General Public License version 2 or
later for copying conditions. There is NO warranty. 

15. نحوه نمایش راهنمای دستورات dpkg

آپشن “–help” لیست تمام آپشن های دستور dpkg را نشان می دهد.

[root@linuxzone~]# dpkg –help

Usage: dpkg [<option> ...] <command>

Commands:
-i|--install <.deb file name> ... | -R|--recursive <directory> ...
--unpack <.deb file name> ... | -R|--recursive <directory> ...
-A|--record-avail <.deb file name> ... | -R|--recursive <directory> ...
--configure <package> ... | -a|--pending
--triggers-only <package> ... | -a|--pending
-r|--remove <package> ... | -a|--pending
-P|--purge <package> ... | -a|--pending
--get-selections [<pattern> ...] Get list of selections to stdout.
--set-selections Set package selections from stdin.
--clear-selections Deselect every non-essential package.
--update-avail <Packages-file> Replace available packages info.
--merge-avail <Packages-file> Merge with info from file.
--clear-avail Erase existing available info.
--forget-old-unavail Forget uninstalled unavailable pkgs.
-s|--status <package> ... Display package status details.
... 

همچنان با شما خواهیم بود با پست های جالب دیگر و منتظر نظرات و پیشنهاد های شما دوستان هستیم. اگر هر دستور مرتبطی را از قلم انداختیم باعث خوشحالی است که شما آنرا یادآور شوید.


همچنین توصیه میشود مطالعه کنید :

دستور rpm برای مدیریت پکیج ها در توزیع های RHEL/CentOS به همراه 20 مثال عملی


همچنان با ما همراه باشید...